Het personeel van het Antwerpse communicatiebureau Marbles mag sinds juli 2016 onbeperkt betaald verlof opnemen. 'Zolang de bedrijfsdoelstellingen behaald worden, is alles mogelijk', zegt CEO Tom Herrijgers. Wat zijn de bevindingen na het eerste jaar? En wat verwacht sociaal secretariaat Besox, dat er in 2018 mee van start gaat?
bij deze werkgevers hoeft verlofdagen tellen niet meer
'Het idee om onze werknemers onbeperkt verlof te geven, is gegroeid vanuit de strategie om meer zelfsturing in de organisatie te voorzien', vertelt Tom Herrijgers, CEO van Marbles. 'Het communicatiebureau was het eerste Belgische bedrijf dat deze verlofregeling op de werkvloer introduceerde.'
Marbles liet de nine-to-five-mentaliteit al enkele jaren geleden achter zich. De eerste stap waren flexibele werkuren. Daarna volgde plaatsonafhankelijk werken. 'Onze tien werknemers kregen steeds meer verantwoordelijkheid en werden gelukkiger en productiever. Maar iedereen ging ook correct met die vrijheid om, wat het vertrouwen nog deed toenemen', vertelt de CEO. 'Dat gaf ook de doorslag om met onbeperkt verlof te starten.'
twee vormen van verlof
Om te voorkomen dat onbeperkt verlof te veel werkdruk legt op collega's is het belangrijk om een aantal basisregels te hanteren, weet Tom Herrijgers. 'Minstens de helft van het team moet aan de slag zijn, de voorziene maandomzet mag er niet onder lijden en elk project moet op eender welk moment afgewerkt kunnen worden. Als al onze designers samen verlof nemen, lukt dit uiteraard niet.'
Marbles kent twee vormen van verlof. “Volledig onbereikbaar” en “nog voor collega's bereikbaar via telefoon of digitale communicatiemiddelen”.
'Volledig onbereikbaar zijn, dient om echt vakantie te nemen, op reis te vertrekken en volledig tot rust te komen. De andere vorm dient om bijvoorbeeld een schoolverlofdag van de kinderen te overbruggen, of om op vrijdagnamiddag naar zee te rijden in plaats van 's avonds. Die luxe en vrijheid had ik al als zelfstandig bedrijfsleider. Nu heeft mijn personeel die ook.'
minder ziektedagen
De resultaten na een jaar “proefdraaien” zijn alvast positief.
'Het aantal ziektedagen is verminderd. Vroeger waren dat al eens drie of vier dagen na mekaar, nu hooguit één. Er wordt wel meer verlof genomen, maar dat was uiteraard de bedoeling. Vroeger waren dat 20 dagen per persoon, nu is dat gestegen naar gemiddeld 30 dagen', aldus de CEO.
Ook juridisch is onbeperkt verlof geven perfect mogelijk, zolang er aan twee voorwaarden is voldoen. De eerste is dat elke werknemer in België 20 wettelijke verlofdagen moet krijgen. De tweede is dat voor al wat daar bovenop komt er overeenstemming is tussen werkgever en werknemer.
Half september trekt een personeelslid van Marbles een maand lang door Canada, meteen de langste vakantie binnen de onbeperkte verlofregeling tot nog toe. 'Dat is al iets minder voor de hand liggend, maar zeker niet ondoenbaar', aldus Tom Herrijgers. 'Het team is daar zelf mee aan de slag gegaan. Dat is ook de regel: zij beslissen bij elk verlof hoe ze omgaan met de afwezigheid van iemand, hoe ze zijn/haar taken overnemen, invullen en verdelen. En dat werkt. Door de invoering van onbeperkt verlof is het team nog hechter geworden: mensen helpen elkaar meer. Ze werken niet langer in hun eigen cocon. En er wordt nu ook meer ontspannen gewerkt.'
Wat volgens de CEO niet werkt, is werknemers uitrusten met technologie om tijd- en plaatsonafhankelijk te werken, maar anderzijds de vrijheid beknotten om vakantie te nemen wanneer ze dat willen.
'Een werkgever die die elementen in evenwicht brengt, bereikt volgens mij veel meer.'
2018 en verder…
In het buitenland zijn grote bedrijven zoals Netflix en Virgin al enige tijd gestopt met het monitoren van de tijdsbesteding van hun werknemers. In België zijn het vooralsnog vooral kleinere organisaties die onbeperkt verlof invoeren.
Sociaal secretariaat Besox, met vier filialen in Antwerpen en West-Vlaanderen, liet haar 30 medewerkers onlangs weten dat ze vanaf volgend jaar gebruik kunnen maken van een gelijkaardige maatregel.
'Als ik mijn medewerkers meer flexibiliteit en autonomie geef, zullen ze beter presteren', meent CEO Christophe Morbee. 'Ik zat onlangs samen met Tom Herrijgers van Marbles om te zien hoe zij het in de praktijk aanpakken. Daarna was ik helemaal overtuigd.'
klant blijft nummer 1
Ook al zullen medewerkers vanaf volgend jaar bij Besox wellicht vaker en meer verlofdagen opnemen, toch zal dat volgens de CEO niet wegen op de administratie.
Onze teams gaan autonomer werken, in samenspraak met elkaar hun verlof regelen en ervoor zorgen dat al onze kantoren en dossierbeheerders steeds bereikbaar blijven voor onze klanten. Onze klanten mogen en zullen er geen nadelen van ondervinden: dat is de hoofdvoorwaarde.'
jaarlijkse evaluatie
Voorlopig probeert Besox het onbeperkt verlof één jaar uit. Daarna volgt er een evaluatie. 'Ik heb een jaarlijks contract opgesteld met onze medewerkers. In het slechtste geval trekken we het systeem terug in, al verwacht ik geen misbruik. Ik vertrouw erop dat onze medewerkers voldoende geëngageerd zijn om hun collega's en het bedrijf verder te helpen.'